پولشویی
پولشویی عنوان کیفری جدیدی است که حقوق جزای بینالملل به قلمرو حقوق جزای داخلی راه پیدا کرده است و عبارت از مجموعه اقداماتی است که از طریق آن درآمدهای نامشروع حاصل از فعالیتهای مجرمانه سازمان یافته، قانونی جلوه داده میشود.2
ساز و کار پولشویی عمدتاً معطوف به جرایم اقتادی سازمان یافته است و از طریق همکاری بینالمللی و منطقهای جستجو میشود. همین امر از جمله عواملی است که ضرورت جرم انگاری پولشویی را فراهم کرده است، به طوری که اقدامات زیادی در دهههای اخیر از س وی سازمانهای بینالمللی و منطقهای
در این زمینه صورت گرفته است. پولشویی دارای خصوصیات خاصی میباشد که آن را از سایر جرایم متمایز میکند. این خصوصیات عبارتند از:
الف) پولشویی یک جرم مستقل است
جرم پولشویی اگر چه وابسته به وجود جرم منشا است ولی دارای ماهیت حقوقی مستقل و پیچیدهای است که شامل یک رشته از اعمال مجرمانهای است که از ناحیه مرتکب از طریق تبانی با عدهای و با سبق تصیمیم به هدف پنهان نگه داشتن یا کتمان واقعیت یا تغییر ماهیت غیر قانونی درآمدهای حاصل از جرم منشا قابل تحقق خواهد بود.
ب) پولشویی جرمی سازمان یافته است
منظور از جرم سازمان یافته، جرمی است که توسط گروه متشکلی که حداقل از سه نفر تشکیل شده و این ساختار برای مدت زمان معینی استمرار پیدا میکند و هدف آن نیز، اقدام هماهنگ اعضا گروه برای ارتکاب یک یا چند جرم شدید از قبیل قاچاق مواد مخدر، قاچاق زنان و.. میباشد که به منظور کسب مستقیم یا غیر مستقیم منافع و عواید مالی است.1
ج) پولشویی جرم فرا ملی است
با توجه به این که پولشویی بعد از وقوع جرم سازمان یافتهای مانند قاچاق مواد مخدر به وجود میآید. مجرمان برای از بین بردن منشأ غیر قانونی درآمد حاصله از قاچاق مواد مخدر اقدام به انتقال آن از طریق معاملات صوری و مبادلات خاص با استفاده از سیستمهای پیشرفته بانکی و مؤسسات مالی به خارج از کشور مینمایند و موجبات فرآیند پولشویی را فراهم مینمایند.
با ظهور فضای سایبر یکی از مهمترین و متداولترین جرایمی که در این فضا و در بستر فناوری مالی نوین ارتکاب مییابد پولشویی الکترونیکی میباشد. پولشویان برای تطهیر درآمدهای حاصل از فعالیتهای مجرمانه، از روشهای متعددی استفاده میکنند تا در مدت زمان کوتاهی و با گریز ازموانع قانونی به اهداف خود دست پیدا کنند. از این رو روشهای مورد استفاده پولشویان با توجه به قوانین وضع شده کشورها و امکانات تکنولوژیکی کشورها و همچنین نحوه نظارت آنها بر سیستمهای مالی متنوع میباشد. یکی از متداولترین راههای پولشویی، استفاده از نظام بانکی و تحت پوشش بانکداری الکترونیکی میباشد که پولشویان با شیوههای مختلفی که اتخاذ میکنند از عدم وجود مقررات کافی برای
نظارت بر نقل و انتقالات بانکی استفاده نموده واز این طریق اقدام به تطهیر درآمدهای مجرمانه خود مینمایند. باید توجه داشت که پولشویان قادر نیستند بدون کمک بانکها و مؤسسات اعتباری که پیشنهاد تأمین اعتبار ارائه میدهند و همچنین بدون استفاده از گریزگاههای مالیاتی و دور از کرانه که عبور مقادیر عظیم پولهای ناپاک از آن طریق ممکن میشود، موفقیتی کسب نمایند. لذا با توجه به اهمیتی که پولشویی الکترونیکی دارد در این مبحث به بررسی پدیده پرداخته میشود
2 – ولیدی، محمد صالح، حقوق کیفری اقتصادی، چاپ اول، زمستان86، نشر میزان، ص 259.
1 – شمس ناتری، محمد ابراهیم، سیاست کیفری ایران در قبال جرایم سازمان یافته، پایاننامه دکتری حقوق جزا، دانشگاه تربیت مدرست، سال 80
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
بررسی تحلیل تکوین جرم در فضای مجازی با تأکید بر قوانین کیفری ایران
