نظریه آبراهام مازلو[1]:
آبراهام مازلو یکی از پایه گذاران و شاید پرنفوذترین روان شناس انسان گرا در زمان معاصر بود. وی معتقد بود طبیعت انسان ساختمانی روانی دارد، شبیه به ساختمان جسم او لذا روان نیز دارای احتیاجات، تمایلات، استعدادها و گرایشهایی است که براساس وراثت تعیین میشوند. وی درنظریات خود درباره انگیزش رفتار انسان، معتقد است که نیازهای بشر بر دو گونه است: یکی احتیاجات اساسی[2]مانند گرسنگی، محبّت، امنیّت، و از این قبیل و دسته دیگر احتیاجات ماورای جسمی (متعالی[3]) هستند که عبارتاند از: عدالت، خوبی، زیبایی و امثال اینها. (شاملو، 1390)
نظریه کارل راجرز:
روش کار او پدیدار شناسی[4] و دیدگاهش انسان گرایی است. روش پدیدارشناسی راجرز بر ادراک، احساس، خودشکوفایی، مفهوم خویشتن، تکامل شخصیت در دورههای بالاتر از دروان کودکی و تغییرات مداوم شخصیت تکیه میکند. (شاملو، 1390)
مکتب هستی گرایی[5]
طبق گفته های نظریه پردازان این مکتب، هستی گرایی یک علم عینی است که با روش تحلیل پدیداری، درباره هستی انسان مطالعه میکند. روش پدیدارشناسی عبارت است از توصیف تجارب در حال حاضر هر فرد. هدف این روش، فهمیدن، روشن کردن و شناختن رفتارهای فرد است؛ البته به همان نحوی که فرد آن ها را در این لحظه و این مکان درک و تجربه میکند. به نظر هستی گرایان، در مورد هستی انسان نمیتوان از علّت و معلول صحبت کرد زیرا به طور کلّی، قرض گرفتن مفهوم علیّت[6] از علوم فیزیکی و به کار گرفتن آن در روانشناسی غلط است، فلذا در روانشناسی برای تحقیق و مطالعه باید از روش خاص خودش مانند پدیدارشناسی و مفاهیمی مانند بودن، نحوه زیستن، و امثالهم استفاده کرد. مکتب هستی گرایی، در رفتار انسان علیّت را نمیپذیرد، دوگانگی روان و بدن را قبول ندارد و انسان را جدا از محیطش نمیبیند همچنین از دید این مکتب، انسان نه بازیچهٔ محیط و نه مخلوق غرایز و انگیزههای درون بلکه موجودی است که آزادی انتخاب[7] دارد و فقط مسئول هستی خود است. علیرغم تمام انتقاداتی که بر مکتب روانشناسی هستی گرایی وارد شده است، طبق گفته هال ولیندزی، این نکته را باید در نظر گرفت که این مکتب، حداقل یک خدمت بزرگ به روانشناسی کرده است و آن نجات روانشناسی از دریای آشفتهٔ نظریاتی است که انسان را از واقعیت وجود خود دور میکند. این مکتب را چنانکه هست و چنانکه زندگی میکند، به واقعیّات هستی و زندگی اش بازگردانده است (شاملو، 1390).
[1] Maslow
[2]basic needs
[3]metaneeds
[4]phenomenology
[5]Existentialism
[6]causality
[7]freedom tochooce
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه: