جرایم علیه حیثیت معنوی برخواسته از حقوق کیفری سایبری است که در کشورهای دیگر جا افتاده است که موضوع جرایم علیه حیثیت معنوی اشخاص، آبرو، حیثیت و اعتبار اشاخص میباشد از جمله جرایم این مجموعه میتوان هرزه نگاری نشر اکاذیب و افشای سر اشاره نمود که با اقدامات صورت گرفته از سوی تبهکاران در یک زمان بسیار کوتاه میلیونها کاربر رایانهای میتوانند نسبت به مشاهده و اطلاع از آن در فضای مجازی دسترسی پیدا کنند.
جرایم علیه حیثیت معنوی را نمیتوان مترادف با عنوان جرایم علیه اشخاص به کار برد. زیرا عنوان جرایم علیه اشخاص، عنوان عامی میباشد که جرایم علیه تمایمت جسمانی را تیز در بر میگیرد. موضوع این دسته از جرایم، صحت و سلامت جسم افراد میباشد که جرایم علیه تمامیت جسمانی را تیز در بر میگیرد. موضوع این دسته از جرایم، صحت و سلامت جسم افراد میباشد. از جمله جرایم علیه تمامیت جسمانی میتوان به ایراد ضرب و جرح و قتل اشاره کرد. لذا ملاحظه میگردد که در فضای سایبری تا به حال امکان تحقق جرایم علیه تمامیت جسمانی وجود ندارد، چون ارتکاب این جرایم مستلزم وجود مرتکب و قربانی در محیط عینی میباشد. بنابراین وجه تمایز بین جرایم علیه حیثیت معنوی با جرایم علیه تمامیت جسمانی در این است که در اولی، آبرو، اعتبار و شخصیت قربانی دچار آسیب می شود در حالی که جسم او سالم است و لی در جرایم علیه تمامیت جسمانی به جسم و بدن قربانی آسیب وارد می شود.
لذا در این فصل سعی می شود انواعی از جرایم علیه حیثیت معنوی مورد بررسی قرار میگیرد.
مبحث اول) هرزه نگاری
در قوانین، تعریف قانونی از هرزه نگاری تا به حال به عمل نیامده و هر کس هر نوع رفتار مجرمانهای که مسائل اخلاقی در ان طرح نماید را تحت عنوان هرزه نگاری قلمداد مینمایند و تفسیری مرسع از آن به عمل میآورند. هر چند که هرزه نگاری عبور از خط قرمز اخلاق بوده و حرمتهای اخلاقی و عفت را از بین میبرد و مجرمانه بودن این اعمال بر کسی پوشیده نمی باشد ولی تفسیر وسیع از این موضوع به طوری که جرامی علیه عفت و اخلاق را معادل آن قرار دهند صحیح نمی باشد چرا که صرفاً بخشی از جرایم خلاف اخلاق و عفت را میتوان زیر مجموعه هرزه نگاری عنوان نمود از سوی دیگر خلاف عفت و اخلاق عمومی بودن هرزه نگاری محرز میباشد، چه اینکه در غیر این صورت برخی فعالیتهای هنری و پزشکی و … رانیز که در آنها عریانی نقش دارد را باید مشمول هرزه نگاری دانست که این صحیح نمی باشد و قانون مجازات اسلامی این موارد را مد نظر داشته است.
واژه هرزه در فرهنگ واژگان فارسی به معنی بیهوده، بیفایده، عیاش، فاسد، به کر میرود 1 و نگاری 2 از ریشه نگاریدن و نگاشتن به معنی نوشتن و نقاشی کرن است، اما در واقع این ترجمه لفظی موضوع را به سوی پورنوگرافی سوق میدهد. پورنوگرافی در واقع همان نمایش دادن بدن عریان انسان یا عمل جنسی که با هدف تحریک جنسی صورت بگیرد. که آثار هرزه نگاری بر همین اساس نمایش عریان بدن اسنان و یا عمل جنسی در قالب فیلم، تصاویر و … که با هدف تحریک جنسی تولید می شود، بود.
گفتار اول
الف: روشهای تولید هرزه نگاری
- نقاشی
یکی از قدیمیترین روش ایجاد هرزهنگاری که حتی بر روی دیواره غارها در برخی کشورها وجود دارد، هرزه نگاری از طریق نقاشیها ایجاد شده بر روی آنها است.
- متن
این روش نیز همانند نقاشی از روشهای قدیمی هرزه نگاری بوده که از واژه های تحریک آمیز معمولاً جهت این موضوع استفاده میکردند.
- صوتی
با توسعه وسایل الکترنیکی و رایانهای وسایل صوتی نیز در ایجاد هرزه نگاری سهم عمدهای داشته به طوری که در کنار فیلم و عکس به عنوان مهمترین وسایل ایجاد هرزه نگاری میتوان از آنها یاد نمو
- رایانه
با ورود رایانه در جوامع و گسترش جهانی آن و استفاده سریع و آسان توسط جوانان معمولاً افرادی که اقدام به ایجاد هرزه نگاری مینمودند، بهترین وسیله را رایانهها شناسایی نمودند و فضای موجود در آن را جهت ایجاد هرزه نگاری مناسب دیده که سایر وسایل ایجاد هرزه نگاری از جمله صوت، تصویر، عکس را میتوانستند یک جا به کار ببرند وامروزه هرزه نگاران با پیشرفت نرمافزارهای رایانهای مطالب و محتویان خود را با آن هماهنگ مینمایند.
- بازیهای کامپیوتری
نیز با ابداع آن مکان مجاری مناسبی برای هرزه نگاری افراد مجرم شناخته شد که امروزه توسعه این بازیها در فضاء مجازی به صورت انلاین افراد چند ملت همزمان و هماهنگ اقدام مینمایند.
- هرزه نگاری گرافیکی (مجازی)
که در واقع با دستکاری تصاویر افراد یک وجود غیر واقعی را از آنها به تصویر میکشند.
- دستکاری تصاویز توسط رایانهها
که معمولاً تغییرات اندکی در تصاویر اشخاص با بهره گرفتن از نرم افراهای موجود ایجاد می کنند و یک مخلوق غیر واقعی همانند هرزه نگاری گرافیکی ایجاد می کنند.
1 – فرهنگ معین، جلد 4، ص4804.
2 – فرهنگ معین، جلد 4.
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
بررسی تحلیل تکوین جرم در فضای مجازی با تأکید بر قوانین کیفری ایران