۲۵/۰ گرم از نمونه گیاهی ریشه و برگ که به صورت کاملا یکنواخت پودر شده بود، در تیوپ شیشه ای مخصوص ریخته شد و ۱۰ میلی لیتر اسید سولفوسالیسلیک (۵۰ گرم اسید سالیسیلیک + یک لیتر اسید سولفوریک) + دو گرم کاتالیزور (۱۰۰ گرم سولفات پتاسیم + ۱۰ گرم سولفات مس + یک گرم سلنیوم) + ۲۰ میلی لیتر آب مقطر به آن اضافه شد. محلولها به مدت سه ساعت در دمای ۴۲۰ درجه حرارت داده شدند تا در کف شیشهها، عصاره سبز رنگی باقی بماند که نشانه آماده شدن عصاره به منظور تیتراسیون بود.
سپس به هر یک از تیوپهای شیشهای، حدود ۲۰ میلی لیتر آب مقطر اضافه شد و تقطیر و تیتراسیون با دستگاه تمام اتوماتیک کجلدال انجام گرفت و مقدار نیتروژن موجود در برگ و ریشه طبق فرمول زیر (۲-۱۲)، بر حسب گرم درصد بیان شد ]امامی، ۱۳۷۵[.
B=1.401*m*v1/w*c*v2 (۲-۱۲)
که در آن:
M: مولاریته اسید
C: ظرفیت اسید
W: وزن نمونه گیاه جهت هضم بر حسب گرم
V1: حجم عصاره نهایی از مرحله هضم بر حسب میلیلیتر
V2: حجم عصاره مورد استفاده جهت عمل تقطیر
۲-۸-۳-پتاسیم
۲-۸-۳-۱- آماده کردن محلولهای سنجش
۱) محلول کلروسزیم با غلظت ۸۷/۰ گرم در لیتر: ۱/۱ گرم کلروسزیم صددرصد خاص در بالن ژوژه یک لیتری ریخته شد و با افزودن آب مقطر به حجم یک لیتر رسانده شد.
۲) محلول استاندارد غلیظ پتاسیم به غلظت ۵۰۰۰ میلی گرم در لیتر (۱): مقدار ۵۳۴/۹ گرم کلرور پتاسیم خشک شده در دمای ۱۰۵ درجه سانتیگراد در آون را در بالن ژوژهی یک لیتری ریخته شد و با استفاده از آب مقطر به حجم یک لیتر رسانده شد.
۳) محلول استاندارد پتاسیم ۵۰۰ میلیگرم در لیتر (۲): ۱۰۰ میلیلیتر از محلول استاندارد بالا در بالن ژوژه یک لیتری ریخته شد و با افزودن آب مقطر به حجم یک لیتر رسانده شد.
۴) سری محلولهای استاندارد (۳): از محلول استاندارد ۲، بترتیب مقادیر ۰، ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ میلیلیتر با پیپت برداشته شد و در بالن ژوژهی ۱۰۰ میلیلیتری با آب مقطر به حجم ۱۰۰ میلیلیتر رسانده شد.
۲-۸-۳-۲- تعیین محتوای پتاسیم
مقدار ۵ میلیلیتر از عصارههای تهیه شده در بالن ژوژههای ۵۰ میلیلیتری با محلول کلروسزیم ۸۷/۰ گرم در لیتر به حجم رسانده شدند و سپس مقدار پتاسیم موجود در نمونهها با استفاده از دستگاه فلیم فتومتر (JENWAY مدل PFP7)، پس از کالیبره کردن دستگاه با محلولهای استاندارد و شاهد اندازهگیری و طبق فرمول زیر (۲-۱۳)، بر حسب گرم درصد محاسبه شد ]امامی، ۱۳۷۵[.
K٪ = (aDV)/(10000m) (100/D.m) (۲-۱۳)
که در آن:
a: عدد بدست آمده از منحنی
D: عدد رقت
V: حجم محلول حاصل از انحلال خاکستر
m: وزن نمونه گیاه که خاکستر شده
D.m: درصد ماده خشک گیاه
شکل ۲-۵- منحنی و معادله استاندارد پتاسیم
۲-۸-۴-سدیم
۲-۸-۴-۱- آماده کردن محلولهای سنجش
۱) محلول کلروسزیم با غلظت ۸۷/۰ گرم در لیتر: ۱/۱ گرم کلروسزیم صددرصد خاص در بالن ژوژه یک لیتری ریخته شد و با افزودن آب مقطر به حجم یک لیتر رسانده شد.
۲) محلول استاندارد غلیظ سدیم به غلظت ۱۰۰۰ میلی گرم در لیتر (۱): مقدار ۵۴۲/۲ گرم کلرور سدیم خشک شده در دمای ۱۰۵ درجه سانتیگراد در بالن ژوژهی یک لیتری ریخته شد و با استفاده از آب مقطر به حجم یک لیتر رسانده شد.
۳) محلول استاندارد سدیم ۱۰۰ میلیگرم در لیتر (۲): ۱۰۰ میلیلیتر از محلول استاندارد بالا در بالن ژوژه یک لیتری ریخته شد و با افزودن آب مقطر به حجم یک لیتر رسانده شد.
۴) سری محلولهای استاندارد (۳): از محلول استاندارد ۲، بترتیب مقادیر ۰، ۲، ۴، ۶، ۸ و ۱۰میلیلیتر با پیپت برداشته شد و در بالن ژوژهی ۱۰۰ میلیلیتری با آب مقطر به حجم ۱۰۰ میلیلیتر رسانده شد.
۲-۸-۴-۲-تعین محتوای سدیم
مقدار ۵ میلیلیتر از عصارههای تهیه شده در بالن ژوژههای ۵۰ میلیلیتری با محلول کلروسزیم ۸۷/۰ گرم در لیتر به حجم رسانده شدند و سپس مقدار سدیم موجود در نمونهها با استفاده از دستگاه فلیم فتومتر (JENWAY مدل PFP7)، پس از کالیبره کردن دستگاه با محلولهای استاندارد و شاهد، اندازهگیری و طبق رابطه زیر (۲-۱۴)، بر حسب گرم درصد محاسبه شد ]امامی، ۱۳۷۵[.
Na٪ = (aDV)/(10000m) (100/D.m) (2-14)
که در آن:
a: عدد بدست آمده از منحنی
D: عدد رقت
V: حجم محلول حاصل از انحلال خاکستر
