کاگان[1] (2011) به نقل از ملازهی (1391) نیز روشهای متعددی را برای آموزش همکاری به شاگردان مطرح مینماید. یکی از این روشها دادن شماره به هر یک از دانشآموزان میباشد در این شیوه دانشآموزان در گروههای سه نفره کار می نمایند و برای هر یک از اعضاء شمارهی 1 تا 3 انتخاب میشود. تکالیف سادهای داده میشود، همهی اعضاء برای تسلط بر تکالیف مسئول هستند، مربی پس از مکثی مناسب شمارهای را صدا میند مثلا شماره 2 دانشآموز با شماره 2 در گروه دستشان را بالا میبرند آنان مسئول سخن گفتن از جانب گروه هایشان هستند.
استریتر (2011) به نقل از ملازهی (1391) نیز سازماندهی کلاس و یادگیری مشارکتی به عناصر و موارد زیر اشاره مینماید:
- تعیین زمان برای آماده شدن
- تعریف روشن اهداف ویژه یادگیری دانشآموزان
- همبستگی درونی مثبت (مسئولیتهای دوجانبه برای فرد یا همه با هم شنا کردن و یا هم با هم غرق شدن)
- پاسخگویی فردی
- گروه باید در جه اهداف مشترک کار نماید.
- نگرش ها، رفتارها و تعاملات اجتماعی مثبت (مهارتهای گروههای کوچک، درون فردی شامل مهارتهای اجتماعی، تعاملات، اعتماد، پذیرش، مهارتهای حل تضاد)
- تعاملات رو در رو
- نظارت برای دریافت عکس العمل و بازخورد
- مبادله ایدهها و اطلاعات سوال کردن و … که به گونهای مربوط به نظارت نیز میشود.
- فرصتهای برابر برای کسب موفقیتهای علمی
- انعکاس آگاهی گروهی گزارش دادن، جریان دادن، ارزشهای خود و گروه، تأکید بر رفتارهای گروه
- زمان کافی برای یادگیری
نقش معلم در روش تدریس جیگ ساو
معلمان باید تسهیل کننده جریان یادگیری باشند و قبل از بکارگیری روش تدریس جیگ ساو باید حداقل هفت تصمیم آغاز نموده یا درباره آن بیندیشند (تیلور، 2011).
- محتوا، اهداف، معیارهای یادگیری درس چه میباشند؟
- افراد و گروهها باید مسئول و پاسخگوی چه چیزهایی باشند؟
- آیا دانشآموزان در یک زمان به تنهایی در انجام کار شرکت نمایند یا شریک انجام کار با دیگران شوند؟
- آیا فعالیتها با اتفاق نظر سایرین طراحی میشود؟
- ساختار فعالیتها چگونه و مشتمل بر چه چیزهایی باشد؟
- ظرفیت گروهها چه اندازه باشد دانشآموزان چگونه گروه بندی گردند؟
- دانشآموزان چه نقشهایی را بازی خواهند نمود؟
قبل از طراحی فعالیتهای روش جیگ ساو معلمان باید خودالگوی واضح و روشنی از انجام این رویکرد بوده و مهارتهای اجتماعی، پردازش گروهی و … را به دانشآموزان دهند بدون مهارتهای اجتماعی یادگیری مشارکتی احتمالا به شکست منجر خواهد شد.
این مهارتها را میتوان از طریق آموزش مستقیم الگوپردازی و شبیه سازی و تمرینات آموزش داد این مهارتها باید به طور مداوم تمرین شوند و تقویت گردند و بخشی از زندگی روزانه در کلاس درس گردند (تیلور، 2011).
الیس و والن نیز عنوان می نمایند برای این که گروههای همیار موفق شوند معلم سه چیز را باید رعایت کند:
- هنگامی که دانشآموزان در یک گروه کار میکنند رفتار آنها را زیر نظر داشته باشد.
- نتایج حاصل از مهارتهای اجتماعیای که دانشآموزان به کار میبرند به آنها بگویید و به آنها کمک کنید تا از این مهارتها آگاهانه استفاده کنند.
- در مواقع متناسب برای آموزش مهارتهای فردی در کارگروهها مداخله کنند (الیس و والن ترجمه رستگار و ملکان) یکی از وظایف مهم معلم در فرایند جیگ ساو آماده کردن شاگردان برای مشارکت میباشد. به نظر کوهن اشتباه است اگر تصور کنیم کودکان (یا حتی بزرگسالان) میدانند چگونه باید با یکدیگر کار کنند. بدین منظور طراحی یک دوره آموزشی کوتاه مدت برای توجیه شاگردان در زمینه نحوه کار کردن در گروه ضروری است. در این آموزش باید سعی شود علاوه بر آگاه کردن شاگردان از قوانین کار کردن در گروه به آنها کمک شود تا هنجارها و قوانین مورد نظر را درونی کنند. در این دورهها باید هنجارهای مربوط به کلاسهای درس سنتی تا حدود زیادی شکسته شود مثلا هنجارهایی نظیر این که:
- فقط کار خودت را انجام بده و کاری به دیگران نداشته باش و به آنچه دانشآموزان دیگر میگویند توجهی نکن.
- هرگز از دانشآموزان دیگر درخواست کمک نکن و صرفا به آنچه معلم میگویند توجه داشته باش.
- فقط به معلم که در جلو کلاس ایستاده است نگاه کن و ساکت و آرام باش. معلمان پیر و نگرش سنتی در برابر دانشآموزان مقاطع تحصیلی پایین سعی میکنند از طریق تکرار، تشویق و تنبیه این هنجارها را تقویت کنند دانشآموزان باید هدف از کار گروهی و اهمیت کار گروهی را بدانند آماده کردن شاگردان برای یادگیری مستلزم این است که مشخص شود دانشآموزان دقیقا چه هنجارهایی را لازم است فرا بگیرند.
[1] – Kagan
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
